BADEMLİ-DİKİLİ
Bademli Deniz Çadır Kamp; İzmir'in Dikili ilçesinin Bademli Mahallesi'nde önemli bir etkinlik ve tatil merkezidir.
Dikili
Dikili ilçesi doğal ve antik güzelliklerin bulunduğu; ilçe merkezinden denize girilebilen; uzun bir kumsal şeridi ile geniş bir sahil seçeneği sunan bir yerleşim yeridir.Yerleşme çevresinde M.Ö. 10. yüzyıla tarihlenen antik ATERNEUS kenti ile PİTANE (Çandarlı) kenti kalıntıları bulunur.
Dikili aynı adla anılan limanı ile hareketli bir gümrük kapısı durumundadır. İzmir' e gelen turistlerin önemli bir bölümü Dikili'den giriş yapar. Bunların çoğu yakında bulunan Bergama (Pergamon) kentinin tarihi-kültürel varlıklarını görmeye gelen günübirlik turistlerdir. Dikili antik dönemde Pergamon'un bir limanı durumundaydı. Bugünde aynı işlevini sürdürmektedir.
Aterneus
Bergama-Dikili kara yolunun Dikili yol ayırımına yakın bir yerde (Ağılkale) bulunur. Aterneus Kalesi'nin yapım tarihi Pergamon'dan daha eskidir ve tunç devrine dayanmaktadır. 14 hektar alan üzerinde kurulmuş olan Dikili Aterneus Kalesi'nde bulunan en eski malzeme M.Ö. 1200 tarihine kadar gitmektedir. Münih Üniversitesi Öğretim Üyesi Jeofizik Uzmanı Dr. Albrecht Matthaei başkanlığında yapılan yüzey kazılarında, kazılmadan yüzeyde ne varsa o ortaya çıkarılmıştır. Alanda seramik araştırmaları yapılarak buradaki kentin tüm kronolojisi bulunmuştur. Bu bulgulara göre; MÖ. 1200 yılından 2. yüzyıla kadar kentte kesintisiz bir yerleşmenin olduğu ve bundan sonra kentin terk edildiği, M.S. 13. yüz yıla kadar harabe olarak kaldığı, daha sonra buraya Bizansların geldiği anlaşılmaktadır. Kent M.Ö. 4. yüzyılın ikinci yarısında çok büyümüş ve kentin diğer kentlerle ilişkisi sınırlı, içine dönük olarak kalmış, kendileri ürettikleri malzemeleri kullanıp diğer kentlerle alışveriş yapmamışlardır. Daha sonra ne olduğu anlaşılamadan her yerden mal almaya başlamışlardır. Surların genişliğinden kentin çok büyük olduğunu anlıyoruz. Kentin ören yeri 177 m yükseklikteki Kaletepe üzerinde bulunmaktadır. Dr. Matthaei, bu tepenin yamaçlarının evlerle dolu olduğunu belirterek buranın M.Ö. 2. yüzyılda sivrisinek ve sıtma yüzünden terk edilmiş olabileceğini, bu konuda jeomorfologların araştırma yaptığını söylemiştir. İnsanlar buradan ayrıldıktan sonra burada harçsız yapılan surlar zamanla toprak hareketleri, doğa olayları ile kendiliğinden harabe haline dönmüş ve kayan topraklar ve taşlar evlerin üzerlerini kapatmıştır. Helenistik dönemde yapıldığı için önemli bir yerdir ve Helenistik dönem bütün ayrıntılarıyla burada yaşamaktadır.
Pitane (Çandarlı)
Dikili'nin güneyindeki Çandarlı Körfezi'nin kuzey kıyısında yer alan bir yerleşim yeridir. Eoılı kenti olan Çandarlı'nın Akropukin'de gerçekleştirilen kazılarda "Myken Keramiği" M.Ö. 625-500 yıllarına dayanan vazolar, küçük yapıtlar ve arkaik heykel bulunmuştur. Bu eserler günümüzde İstanbul ve Bergama arkeoloji müzelerinde sergilenmektedir. Çandarlı'nın 13 ya da 14. yüzyıllarda yapıldığı bilinen görkemli kalesi ülkemizin en iyi korunmuş kalelerinden biridir. 15.yy.'da Türkler tarafından yenilenen kale 1957 yılında onarılmıştır. Çandarlı (Pitane) yöresindeki söylenceye göre Amazon kadın savaşçılar yöreye egemen olmuşlar ve Pitane başta olmak üzere birçok kıyı kentinin kurucusu olmuşlardır. Anlamı; kadın kenti, kraliçe kenti olan Pitane sözcüğü de buradan gelmektedir. Pitane adından sonra Çandarlı'ya Türkler Asar ve Hisar gibi adlar vermişlerdir. Çandarlı ortaçağ döneminde önemini yitirmiş, Bizans ve Ceneviz güdümünde kalmış, Türk egemenliği altına girince kıyı kent olması nedeni ile pek ilgi görmemiştir. II. Murat'ın ünlü sadrazamı Çandarlı Halil Paşa, Cenevizlilerden kalma köhne kaleyi yeniden yaptırmış ve kenti bayındır hale sokmuştur. Böylece Çandarlı Kalesi sağlam ve korunaklı bir hal almıştır. O zamandan beri de Pitane adının yerini Çandarlı almıştır. Başka bir deyişle Çandarlı'nın isim babası Halil Paşa'dır.
Dünya Mirası Geçici Listesinde Yer alan Çandarlı Kalesi
2013 yılında “Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri” kapsamında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan 7 kaleden 2’si İzmir ilindedir. Cenevizliler döneminde önemli bir ticaret limanı olan ve kentin savunmasında önem taşıyan Foça Kalesi ile sağlamlığı ve görkemli yapısıyla dikkat çeken Çandarlı Kalesi listeye girmiştir ve asıl listeye alınması yönünde çalışmalar devam etmektedir.
Çandarlı Kalesi’nin bulunduğu alan arkaik dönemden kalmadır, fakat kalenin yapım tarihi tam olarak belli değildir. 13. ve 14. yy’larda Cenevizliler Foça’da hâkimiyetlerini sürdürürken Çandarlı’yı da kontrol altına alıp bu limanı ticaret amacıyla kullanmışlardır. Cenevizliler, güvenli bir ticaret limanı olan Çandarlı sayesinde etkilerini arttırabilmişlerdir. Bu kale, Cenevizliler tarafından restore edilmiştir. Burada Ceneviz etkisinin çok fazla olduğunu belirtmek gerekir. Bir dikdörtgen şeklindeki Çandarlı Kalesi; günümüzde beş kulesi, yağmur olukları, kapılar ve duvarları ile oldukça iyi bir şekilde korunmaktadır.
Nebiler Şelalesi
Dikili'den çok kısa bir yolculukla ulaşılabilen Nebiler Köyü’nde, şelalelerden mağaralara, yaşlı ağaçlardan nehirlere uzanan bir doğa bulunmaktadır. Nebiler Köyü ve Şelalesi, barındırdığı küçük şelaleleri ve düdeni ile birlikte sahip olduğu yürüyüş parkurları ile özellikle genç turistlerin doğa yürüyüşü ve trekking aktiviteleri için ilgi odağı konumundadır.
Dikili Atatürk Botanik Bahçesi
Tropik bölgelerden Alp dağlarına kadar çok geniş bir coğrafyaya ait yaklaşık üç bin çeşit bitki türünü barındıran Atatürk Botanik Bahçesi, otuz hektarlık alan üzerinde kurulmuştur. Burası, ülkemizin en yetkin ve uluslararası nitelikteki tek botanik bahçesidir. Arbeterum'da yüzlerce ağaç ve çalı türü yetiştirilmektedir. Ayrıca kurutulmuş bitki örneklerinin korunduğu ve üzerinde bilimsel araştırmaların yapıldığı bir Herbaryum Merkezi de yer almaktadır.Atatürk'ten Latin alfabesi dersi alan doğa aşığı merhum Macit Ersoy'un Dikili'de oluşturduğu botanik bahçesi dünya literatürüne girmiştir. Dikili Belediyesi'nin gösterdiği otuz hektarlık alanda çalışmalara başlayan bitki araştırmacısı Ersoy, gezdiği tüm ülkelerden getirdiği bitki tohumlarını yetiştirerek Türkiye'nin kamuya açık ilk botanik bahçesini oluşturmuştur.
Nebiler Ilıcası
Dikili'den Ayvalık yönünde 12 km gittikten sonra sağa dönülerek 4 Km daha gitmeniz gerekmektedir. Ilıca, çınar ağaçlarının gölgesinde kubbeli hamamı ve dinlenme kabinleri ile oldukça sakin bir yerdir. Hamam bölümünde sıcaklık 57 derece, açık kaynakta 53 derecedir. Suyunda hidroasenat bulunan ılıcanın; ağrı, kısmi felç, böbrek taşı, kum, romatizma, kadın hastalıkları, cilt hastalıkları ve damar tıkanıklıklarında rahatlattığı bilinmektedir..
Çamur Ilıcası
Dikili'den Bergama yönünde 4 km yol aldıktan sonra sağa iniyor ve toprak yoldan 2 km daha gidiyorsunuz. Ilıca, çamur banyosu yapıldığı için bu adla anılıyor. Su sıcaklığı 47 derece olup, kaynakta 72 derecedir. İçinde erimiş silisyum ve birçok mineral bulunur. Ağrı, sızı, romatizma ve cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Bademli Deniz Ilıcası
Bademli'den Denizköy'e giderken 3 km yol aldıktan sonra asfalt yoldan sağa dönüp, toprak yoldan denize ineceksiniz. Yaz, kış burada hem denize hem ılıcaya girebilirsiniz. Bademli ılıcasının kaynak sıcaklığı 65 derece, deniz ve açık kaynar sıcaklığı 42 derece dolayındadır. Hidroasenat ve arsenik bulunan suyun ağrı, sızı, romatizma, böbrek taşı ve cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Kaynarca
Dikili'den çıkıp Bergama'ya giderken, hemen hemen yolu yarıladığınızda sağda yer almaktadır. Burası söylencelere konu olan ünlü kaynarcadır. Su sıcaklığı kaynama ve buharlaşma noktası olan 100 dereceyi bulur.
Kocaoba Ilıcası
Dikili'den çıkıp Bergama yönünde anayola girer girmez sola dönmeniz gerekir. Bu ılıcanın su sıcaklığı 45-56 derece arasındadır.
Karagöl Krater Gölü
Dikili'den Bademli Mahallesi'ne ulaştıktan sonra, Bademli'den 7 km yukarıda kalan Merdivenli Köyü'ne 6 km uzaklıkta bulunan volkanik göl, doğası ve ulaşım yönünden önemli bir yürüyüş ve gezi rotasıdır.
Kaynakça:
